We kunnen voor zoveel kiezen, dat we niks meer kiezen
Gepubliceerd in De Standaard - 23 april 2025
“Ik wil alles openhouden”, zei een meisje uit mijn middelbare school. Haar toekomst moest elke kant uit kunnen, dus had ze nu al beslist dat ze later het wiskundepakket van acht uur zou gaan doen, zodat ze altijd nog geneeskunde of rechten zou kunnen studeren. Het wordt al aan tienjarigen gezegd: de wiskunde die jullie nu leren, is een opstap naar jullie verdere leven. Verbreek de ketting niet, of je ontneemt jezelf kansen.
We zijn zo in kansen gaan geloven dat we alle dingen om ons heen als kansen zijn gaan zien. Kansen zijn zoals de flosj op de kermis, je moet die met beide handen grijpen. Ze zijn als happende vissen: je moet ze meteen vangen. Alles moet open blijven als een autosnelweg waar een bord boven hangt: alle richtingen. Neem zo lang mogelijk geen afslag, blijf rijden, met alles in het verschiet, tot je oud en seniel bent en je alles aan je voorbij hebt laten gaan.
De kranten schrijven dat restaurants steeds vaker met lege tafels zitten. Mensen die hadden gereserveerd, zien daar toch van af. Ze willen pas op het allerlaatste moment beslissen waar en wat ze willen eten, en met wie.
Vandaag kun je mensen eeuwig in de wacht zetten, zelfs meerdere mensen tegelijkertijd, je kunt alle concerttickets van de wereld kopen en ze tegelijkertijd weer verkopen, je kunt je inschrijven voor marathons en camino’s en daar toch weer van afzien, je kunt de toelatingsproef geneeskunde doen én gitaar spelen, je kunt stilteretraites boeken, en padelvelden.
Tegelijkertijd is iedereen moe en kijken we naar lichtgevende schermpjes voor we in slaap vallen. En ook op die schermpjes staan er profielen met oneindig veel kansen en oneindig veel mannen en vrouwen die allemaal vertellen dat ze uniek zijn. Waarom zeggen alle mannen boven de dertig dat ze een marathon willen lopen? En waarom wil iedereen naar Japan? Het leven is één grote kans en als ik jou was zou ik nu al nadenken welke grote reis je volgend jaar moet maken. Ga naar Georgië of IJsland, ga paaldansen of boulderen, leer basilicumijs maken, doe Duolingo: grijp alle kansen!
Hobby’s moeten niet alleen leuk zijn, maar moeten ons ook verbeteren. Jobs moeten niet alleen opbrengen, maar moeten ons ook omhoogtillen. Mensen moeten niet alleen aardig zijn, maar moeten ons ook compleet maken.
We zijn elkaar gaan zien als brikjes en conserven, staan voor een groot rayon in de supermarkt, en hebben geen idee meer wat we moeten kiezen. Dus beter niet kiezen. Of: alles meenemen en thuis testen. En dan weer terugbrengen. Je hebt dertig dagen om te ruilen.
Ik ben graag bij mensen die durven te kiezen. Kiezen om thuis een boterham met kaas te eten. Kiezen om niet op reis te gaan, maar rustig een dutje te doen op de middag. Kiezen om een wandeling te maken naar de bakker en een carré confiture te kopen. Kiezen om een kadertje te kopen en er een foto in te schuiven die blijft.
We zijn elkaar gaan zien als brikjes en conserven, staan voor een groot rayon in de supermarkt, en hebben geen idee meer wat we moeten kiezen